In ons werk als mediator, begeleiden wij dagelijks mensen die hun scheiding in onderling overleg willen regelen zonder tussenkomst van de rechter. Hierdoor hebben ze zelf de uitkomst in de hand en besparen ze veel tijd, geld, spanning en frustratie.
Met regelmaat spreken wij stellen waarbij één van beide autisme heeft en/of één van hun kinderen is gediagnosticeerd met ASS. Stellen waarbij één van beide partners autisme heeft, gaan vaak uit elkaar omdat ze geen verbinding ervaren en de communicatie compleet is vastgelopen. Het begrip voor elkaar is verdwenen en beiden voelen zich niet gezien en niet gehoord.
Voor mij, Anneloes, is dit zo herkenbaar. Ik schreef al eerder dat mijn persoonlijke ervaring met scheiding absoluut heeft bijgedragen aan mijn keuze om mediator en scheidingsdeskundige te worden. Het is mijn missie om ouders te helpen hun scheiding goed te regelen, omdat ik er van overtuigd ben dat goed scheiden écht kan. In dit blog deel ik mijn persoonlijke ervaring rondom scheiden met autisme.
Scheiden met autisme
De vader van mijn kinderen, Theo, had autisme. Ik schrijf had, omdat hij helaas niet meer in leven is. In het jaar 2001 ontmoette ik Theo en in het 2005 trouwden we. Een jaar later werd onze oudste zoon geboren en in 2008 kregen we nog een zoon. Drie jaar later gingen we uit elkaar. Ik voelde me eenzaam en alleen, niet gezien en niet gehoord. Theo begreep daar niets van. “Hoe kan je nou eenzaam zijn?” vroeg hij zich dan hardop af. “Je hebt mij toch en de kinderen en ik zie en hoor je echt wel!” Later probeerde ik het op een andere manier duidelijk maken. Ik vertelde hem dat ik niet gelukkig was. Ook daar begreep hij niets van. We hebben een eigen huis, een mooie baan, 2 gezonde kinderen en we gaan 2 keer per jaar op vakantie. Dat is toch geluk? Als Theo dat zei, voelde ik een, alleen maar groter wordende kloof, tussen ons ontstaan. Ik begreep wat hij bedoelde, ik begreep wat hij zei, maar ik wilde zó graag iets anders horen.
De diagnose
In 2008 gingen we in relatietherapie. Dat hebben we 3 jaar volgehouden. Voor ons allebei was het een worsteling. We wilden elkaar begrijpen, we wilden elkaar doorvoelen, maar hoe hard we ook werkten, we begrepen elkaar niet. We liepen er allebei op stuk. Eind 2011 liet Theo zich onderzoeken op autisme en begin 2012 kwam de uitslag: Theo had Asperger. Een vorm van autisme.
Enerzijds voelde het als een opluchting; alle puzzelstukjes vielen op zijn plek. Anderzijds vond ik de diagnose vreselijk en stortte mijn wereld in. Die diagnose maakte duidelijk wat ik nooit had willen horen… dit zal nooit meer veranderen. Er zal nooit een moment komen dat wij elkaar zouden gaan begrijpen. De diagnose nam mijn laatste stukje hoop weg.
Een paar maanden na de diagnose, vertelde ik Theo dat ik wilde scheiden. Nu ik het zo opschrijf denk ik: ik wilde helemaal niet scheiden. Maar getrouwd blijven, dat kon niet langer. Het liefst wilde ik getrouwd blijven en weer in verbinding komen met de vader van mijn kinderen. Maar diep in mijn hart wist ik dat het niet kon. We maakten elkaar stuk.
De periode rondom de scheiding
De scheidingsperiode was vreselijk. Ik raakte mentaal in de knoop door mijn schuldgevoel en Theo raakte compleet overprikkeld. Door alle stress en alle veranderingen trok Theo zich terug in de hoop wat rust te vinden. Als er teveel een beroep op hem werd gedaan, werd hij woedend vanuit machteloosheid. Ook hij voelde zich niet gezien en niet gehoord.
Elke poging die ik deed om contact te maken, leek door Theo genegeerd te worden waardoor ik me wéér niet gezien en gehoord voelde. Waardoor ik me wéér afgewezen voelde. Mijn frustratie nam toe en ik overspoelde Theo met vragen en redenen voor de scheiding in de hoop en de verwachting dat hij vast wel zou veranderen als hij mij begreep. Hoe meer ik een beroep deed op Theo, hoe meer hij zich terugtrok en het vacuüm compleet was.
Informatieverwerking en gevoelens bij mensen met autisme
Mensen met autisme hebben een andere informatieverwerking. Informatie die binnenkomt, wordt traag verwerkt. Daarnaast zijn mensen met autisme snel overprikkeld en daardoor ook (zeer) stressgevoelig. Ze trekken zich dan terug of gaan met een gerichte activiteit aan de slag om via een hyperfocus (tunnelvisie) tot rust te komen. De combinatie van stress en veel informatieverwerking zorgt ervoor dat zij vertragen en ‘uit verbinding gaan’
Het is heel begrijpelijk dat de scheiding voor Theo dusdanig veel stress opleverde dat hij ‘uit verbinding ging’ en in een overlevingsmodus terecht kwam. Ik kon wel denken dat ik alles duidelijk had uitgelegd, maar door die overload aan informatie bleef er maar weinig ‘hangen’ waardoor er veel onrust en onduidelijkheid was.
Er wordt wel eens gezegd dat mensen met autisme, geen gevoel hebben. Dit is zeker niet het geval. Mensen met autisme hebben wel degelijk gevoel. Het is de verwerking van de informatie en de stress die het gevoel verbergt. Ik vergelijk het wel eens met een giraf. Door de lange nek duurt het wat langer voor hij van zijn hoofd bij zijn hart is, maar een hart heeft hij zeker wel.
Wat kan een mediator en scheidingsdeskundige betekenen?
Iemand met autisme heeft rust en duidelijkheid nodig. Een rustige mediator die duidelijke taken in korte zinnen geeft. Een mediator die rust uitstraalt en de vragen eenvoudig houdt. Hierdoor verloopt het proces soepel voor beide partijen en blijft de overprikkeling beperkt. Tegelijkertijd zal de mediator ook rekening houden met de andere partij; die mogelijk wel behoefte heeft aan informatie en uitleg. Het is belangrijk dat beide partijen gelijkwaardig aan bod komen en ze zich allebei gehoord en gezien voelen. Een mediator die flexibel en duidelijk is, het tempo weet af te stemmen en tegelijkertijd een duidelijke planning en opdrachten geeft, verdient de voorkeur.
Daarnaast is het een belangrijke voorwaarde dat de mediator kennis van en ervaring met autisme heeft en oprecht betrokken is bij beide partners.
Bureau de Schakel, gespecialiseerd in scheiden met autisme
Wij werken met een duidelijk stappenplan en met een kort, overzichtelijk gespreksverslag. Dit helpt om in je eigen tempo het proces te volgen en het later nog eens na te kijken op een moment dat bij jou past. Wij kiezen er bewust voor om het inhoudelijk praktisch en kort te houden. Waarbij we wel extra alert zijn op onderliggende gevoelens. Zeker ook bij de partner van iemand met autisme. Wij weten als geen ander hoe belangrijk het is dat deze emoties aandacht krijgen. Als de emoties weggestopt worden, dan krijg je daar vroeg of laat last van en dan is de kans groot dat het tussen jullie in komt te staan.
Contact
Maak een afspraak voor een gratis en vrijblijvend informatiegesprek. Tijdens dit gesprek vertellen wij jullie meer over ons én onze werkwijze en is voor jullie voldoende ruimte om vragen te stellen. Liever eerst even telefonisch of per email contact? Voel je vrij, wij helpen jullie graag.