We zien het allemaal om ons heen; het ene kind word heel anders opgevoed dan het andere. Dat zien we niet alleen binnen schoolklassen of vriendengroepen. Ook binnen één en hetzelfde gezin kunnen beide ouders een verschillende opvoedstijl hanteren. Over het algemeen komen ouders hier ten tijde van hun huwelijk samen wel uit. Echter zodra er sprake is van een echtscheiding kunnen diens verschillende opvoedstijlen behoorlijk complex worden. Zowel voor de ouders als voor hun kinderen.
Samengevat zijn er voor opvoedstijlen: De autoritaire stijl, democratisch stijl, de toegeeflijk stijl en de verwaarlozende stijl. Waarin herken jij je?
Elke stijl heeft een eigen manier en vaak werken gezinnen vaak met een combinatie van verschillende stijlen in één. Ouders zijn tot een middenweg gekomen van hun beider stijlen. Na de scheiding kiezen beide ouders hun eigen opvoedstijl. En dat kan best verwarrend en/of frustrerend zijn.
Opvoedstijlen
De wijze van opvoeden kunnen we samenvatten in deze vier opvoedstijlen:
Autoritaire stijl
Vanuit onze eigen opvoeding zullen velen van ons zich herkennen in de autoritaire stijl. Deze stijl werd vroeger veel gebruikt. Ook ik herken hem vanuit mijn eigen jeugd. Uitspraken als ‘omdat ik het zeg’, ‘je hebt niets te willen’ of ‘wat je vind mag je bij de politie brengen’ passen bij deze stijl. Ouders zijn de baas en het kind moet gehoorzamen en simpelweg doen wat de ouder zegt. Als het kind niet luistert krijgt het straf. Er is weinig of geen ruimte voor discussie en vaak is er geen uitleg over het waarom. Het grote voordeel van een autoritaire opvoeding is dat het voor veel duidelijkheid zorgt. Het kind weet precies waar hij/zij aan toe is. Dat bepalen de ouders immers. Een nadeel is dat het ervoor kan zorgen dat een kind volgzaam en angstig kan worden, of juist tegenovergestelde – rebels. Bij deze opvoedstijl word de zelfstandigheid niet bevorderd, evenals de opbouw van zelfvertrouwen. Het kind krijgt onvoldoende de gelegenheid om zelf beslissingen te leren nemen. Niet zelden levert deze wijze van opvoeden strijd op wat uiteindelijk kan zorgen voor afstand tussen het ouder en kind.
Toegeeflijk of laissez-faire
Het tegenovergestelde van de autoritaire opvoedstijl is de toegeeflijke. Toegeeflijke Laissez-faire komt uit het Frans en betekent iets in de trant van ‘laat maar gaan’. Voor deze ouders staan de behoeften van hun kind centraal, hun kinderen krijgen dan ook bijna altijd hun zin. Er zijn weinig conflicten en in de basis is er sprake van gelijkwaardigheid. Bij deze opvoedstijl nemen ouders hun kind uitermate serieus en hun eigen regels of zichzelf vaak minder. Een nadeel is dat kinderen hierdoor snel verwend raken en weinig grenzen kennen. Er is weinig feedback en tegengas waardoor gemakzuchtigheid op de loer ligt. Door deze stijl leert een kind minder goed omgaan met negatieve emoties omdat het kind deze minder kent, die worden vaak vermeden.
Democratisch
We spreken van een democratisch opvoedstijl als er een balans is gevonden tussen de verschillende opvoedstijlen. Zonder de wensen en de behoeften van hun kind uit het oog te verliezen stellen de ouders de grenzen. De ouders geven leiding met oog voor de gevoelens en de ontwikkeling van hun kind. Er is ruimte voor overleg, de regels worden onderbouwd en er is steun en aanmoediging voor het kind. Deze opvoedstijl kent veel voordelen. Het zelfvertrouwen en de zelfstandigheid wordt bevordert. Het kind wordt gerespecteerd en er is sprake van openheid en gelijkheid. Een nadeel is dat deze opvoedstijl veel tijd en energie kost – veel meer dan de andere opvoedstijlen. Daarbij kan het een valkuil zijn dat ouders soms blijven argumenteren wat ten koste gaat van de begrenzing.
Verwaarlozend
De vierde en daarmee laatste opvoedstijl is de verwaarlozende opvoedstijl. Bij deze stijl worden er weinig regels gesteld terwijl ook het geven van steun, veiligheid, betrokkenheid en geborgenheid te wensen overlaat. In veel gevallen wordt het kind aan zijn/haar lot overgelaten en moet alles zelf uitzoeken. Ouders met een verwaarlozende opvoedstijl hebben relatief veel tijd voor zichzelf, maar bevorderen de ontwikkeling van het kind niet. Een kind voelt zich vaak eenzaam, in de steek gelaten en ervaart geen liefde.
Hebben jullie beide een heel andere opvoedstijl en komen jullie hier samen niet uit? Neem dan vooral contact met ons op, wij helpen jullie graag.
Recente reacties